Gelir Vergisi Stopajı Teşvikine İlişkin Tebliğ (297)

Resmi Gazete Tarihi: 16 Mart 2017

Resmi Gazete Sayısı: 30009

297 Seri Nolu GVK Tebliği’nde 9/2/2017 tarihli ve 29974 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 687 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 3. maddesiyle 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen geçici 18. maddenin uygulamasına yönelik açıklamalar yapılmıştır.

AMAÇ

Öngörülen teşvik ile 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınan ve maddede yazılı şartları taşıyan ilave sigortalılar için asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra kalan kısmının verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilmesi suretiyle özel sektör işverenlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.

687 Sayılı KHK ile getirilen SGK prim teşviki ve gelir vergisi teşviki birbirinden bağımsız olarak uygulanabilecektir; diğer bir deyişle 687 Sayılı KHK kapsamında SGK prim teşvikinden yararlanan bir işveren bu kararname çerçevesinde gelir vergisi teşvikinden yararlanmak zorunda değildir, gelir vergisi açısından başka bir kanun ile getirilen teşvikten yararlanabilir. Ancak, 687 Sayılı KHK kapsamında gelir vergisi teşvikinden yararlanılması durumunda başka kanunlarca getirilen gelir vergisi teşvikinden yararlanılması mümkün değildir.

TEŞVİKTEN YARARLANACAK İŞVERENLER

Teşvikten, özel sektör işverenleri aşağıdaki şartlar dahilinde yararlanacaktır.

• Sigortalının 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınmış olması,
• Sigortalının işe alınmadan önce Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı olması,
• Sigortalının en az ve kesintisiz üç ay süreyle işsiz olması (işe başladığı tarihten önceki üç aya ait sosyal güvenlik kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılar dışında olması),
• Sigortalının işe girdiği tarihten önceki üç aylık sürede işsiz olmasına rağmen, işe girdiği tarihten önceki altı aylık süre içerisinde, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun mevzuatı çerçevesinde, işten ayrılış nedeni en son (19), (20) ve (30) olarak bildirilenlerden olmaması,
• Sigortalının, 2016 yılının Aralık ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması.

TEŞVİK UYGULANAMAYACAK SİGORTALILAR

Aşağıda yazılı sigortalılardan dolayı, söz konusu madde ile getirilen gelir vergisi stopajı teşviki uygulanmaz.

• Kamu idarelerine ait işyerlerinde çalışanlar,
• 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanun’un 30. maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışanlar,
• 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na, 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na ve uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan alım ve yapım işleri ile 4734 sayılı Kanun’dan istisna olan alım ve yapım işlerine ilişkin işyerlerinde çalışanlar,
• Sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanlar,
• Yurt dışında çalışan sigortalılar.

ÖRNEK HESAPLAMA

Düzenleme asgari ücret baz alınarak getirildiği için asgari ücret elde eden işçi açısından gelir vergisi teşviki hesabı daha kolay olmaktadır, uygulamada da mükelleflerin asgari ücretin üzerinde ücret elde eden işçilerin gelir vergisi teşviki hesabında tereddüdü hasıl olduğu gözlemlenmiştir.

İşbu Tebliğ’de yer alan örnek hesaplama ile bu hususa açıklık getirilmiştir.

“Örnek 6: İşveren (H), 2016 yılı Aralık ayı için vermiş olduğu  aylık prim ve hizmet belgesinde 10 işçi istihdam ettiğini bildirmiştir. İşveren (H), 1/3/2017 tarihinden itibaren işletmesinde çalıştırdığı işçi sayısını Tebliğin 4 üncü maddesindeki ilave istihdama ilişkin şartları taşıyan 1 ilave işçi ile 11’e çıkarmıştır. İlave istihdam edilen işçi evli bir çocuklu olup eşi çalışmamakta ve brüt ücreti 5.000 TL’dir.

Bu işverenin teşvikten faydalanacağı tutar aşağıdaki şekilde hesaplanmıştır.”

Aylık Brüt Ücret	5.000,00 TL.
Vergi Matrahı [5.000-(5.000x%15=)]	4.250,00 TL
2017 Yılı  Mart Ayı Ücreti Üzerinden Hesaplanan Vergi	637,50 TL.
2017 Yılı Mart Ayı Asgari Ücret Üzerinden Hesaplanan Vergi	226,63 TL.
Asgari Geçim İndirimi	179,97 TL.
4447 sayılı Kanunun Geçici 18 inci Maddesi Kapsamında Terkin Edilecek Tutar (226,63-179,97=)	46,66 TL.
Bu işçi İçin Vergi Dairesine Ödenecek Tutar [637,50-(179,97+46,66=)]	410,87 TL

İLAVE İSTİHDAM NE DEMEK

İlave istihdam, özel sektör işverenlerinin 2016 yılı Aralık ayına ilişkin olarak verdikleri aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirdikleri sigortalı sayısına 1/2/2017 tarihinden sonra ilave olarak yeni işe aldıkları sigortalıları ifade etmektedir.

Örnek 1: İşveren (A) ,2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 30 işçi çalıştırdığını bildirmiş ve mevcut işçisine ilaveten 2017 yılının Ocak ayında 5 işçi, 1 Mart 2017 tarihinde de 10 işçi istihdam etmiştir.

Buna göre işveren (A), Ocak ayında istihdam ettiği ilave 5 işçiden dolayı teşvikten yararlanamayacak, ancak Mart ayında ilave istihdam ettiği ve Tebliğ uyarınca belirlenen diğer şartları haiz 10 işçi için teşvikten yararlanabilecektir.

Örnek 2: İşveren (B), 2016 yılı Aralık ayı ile ilgili olarak verdiği aylık prim ve hizmet belgelerinde 40 işçi çalıştırdığını bildirmiştir. Bu işveren, Tebliğ uyarınca belirlenen diğer şartları haiz 1/3/2017 tarihinde 10, 1/4/2017 tarihinde de 5 ilave işçi istihdam etmiş ve bu işçiler için teşvikten yararlanmaya başlamıştır.

İşveren (B), 2017 Haziran ayında teşvik kapsamında olmayan 10 işçisini işten çıkarmıştır. Bu durumda işveren (B), ilave istihdam etmiş olduğu 15 işçisi olmasına rağmen bu işçilerin tamamı için değil, 2016 yılı Aralık ayına ait istihdam sayısı olan 40’ın üzerinde kalan 5 işçi için teşvikten yararlanmaya devam edecek ve bu işçilerin hangisi için teşvikten yararlanacağını ise serbestçe belirleyecektir.

ÖNEMLİ HUSUSLAR

• 1/2/2017 tarihinden önce işe alınanlar için söz konusu madde kapsamında gelir vergisi stopajı teşviki uygulanmaz.
• Teşvik uygulamasında işverenin faaliyet konusu ile tam veya dar mükellefiyet esasında vergilendirilmesinin bir önemi bulunmamaktadır.
• 2016 yılının Aralık ayında sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na bu aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesini vermemiş olan işverenler, yukarıda belirtilen (TEŞVİKTEN YARARLANACAK İŞVERENLER BÖLÜMÜ) sigortalıya ilişkin şartları taşımak kaydıyla 1/2/2017 tarihinden sonra işe aldıkları sigortalıların, 2016 yılında Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları durumunda gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanırlar.
• Teşvikten yararlanılmaya başlanmasından sonra, gerek eski çalışanların gerekse de ilave istihdam edilenlerin 1/1/2018 tarihinden önce işten çıkarılması nedeniyle, 2016 yılı Aralık ayındaki toplam istihdam edilen sigortalı sayısının üzerinde kalınmak koşuluyla, bir azalma meydana gelirse terkin edilecek vergi tutarının tespitinde, ilave istihdam amacıyla işe alınanlardan kalan sigortalılar dikkate alınır. Bu durumda, sigortalılardan hangisi için teşvikten yararlanılacağı işveren tarafından serbestçe belirlenir.
• Üç aylık dönemler halinde verilen muhtasar beyannamelerde, ilave istihdam ile ilgili şartların varlığı her bir ay için ayrı ayrı değerlendirilerek terkin edilecek tutar belirlenecektir.
• Birden fazla işyerinde faaliyette bulunan ve her bir işyeri için ayrı ayrı aylık prim ve hizmet belgesi veren işverenler, ilave istihdamdan dolayı gelir vergisi stopajı teşvikine ilişkin şartları her işyeri için ayrı ayrı dikkate alacaktır. İşverenin birden fazla işyerindeki çalışanlarına yaptığı ücret ödemeleri ile ilgili tek muhtasar beyanname vermesinin bir önemi bulunmamaktadır.
• Gelir Vergisi Kanunu’nun 81. maddesi kapsamında, ferdi işletmelerin sermaye şirketlerine devir olunması, kollektif ve adi komandit şirketin sermaye şirketine dönüşmesi hali ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesinin birinci fıkrası kapsamında gerçekleştirilen devir işlemlerinde işverenler, bu işlemler öncesinde ilave istihdam kapsamında olan işçiler için teşvikten faydalanmaya devam ederler.
• İlave istihdam teşvikinden faydalanan işverenin ölümü halinde, aynı işe devam eden mirasçıların şartları taşımak kaydıyla teşvikten faydalanmaları mümkündür.
• Teşvikten yararlanan işverenlerin sonradan yapılan tespitlerde teşvikten yararlanma şartlarını haiz olmadıklarının belirlenmesi halinde tahakkuk ettirilerek terkin edilen vergi, Vergi Usul Kanunu ile Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde gerekli müeyyideler uygulanarak tahsil edilecektir.

UYGULAMANIN BAŞLAMA VE SONA ERME TARİHLERİ

• 1/2/2017 tarihinden itibaren işe alınmış sigortalılar kapsama alınmıştır.
• Gelir vergisi stopajı teşviki 31/12/2017 tarihine kadar uygulanacaktır. Dolayısıyla en son uygulama, 2017 yılının Aralık ayı ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi için geçerli olup 2018 yılı vergilendirme dönemlerinde ise söz konusu teşvikten yararlanılamayacaktır.

UYGULAMANIN ESASLARI

• Gelir vergisi stopajı teşviki uygulanan ücretlerin vergilendirilmesinde, öncelikle asgari geçim indirimi dikkate alınır (265 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde belirtilen usul ve esaslara göre).
• Muhtasar beyanname üzerinden terkin edilecek tutar; teşvikten yararlanılan sigortalı bazında 2017 yılında uygulanan asgari ücretin aylık brüt tutarının çalışılan gün sayısına isabet eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden asgari geçim indiriminin mahsup edilmesi sonucu kalan tutarı geçemez.
• Yararlanmak isteyen işverenlerin “İstihdamın Teşvikine İlişkin Bildirim”i doldurmaları ve muhtasar beyanname ekinde vermeleri zorunludur.

“İSTİHDAMIN TEŞVİKİNE İLİŞKİN BİLDİRİM” FORMUNDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

• Bildirimin Tablo-1 bölümünün (XIV) numaralı sütununun toplam satırında yer alan tutar, Tablo-2’nin (j) sütununa aktarılacaktır.
• İşverenler, bildirimin Tablo-2’nin (j) sütununda yer alan terkin edilebilecek vergi tutarını verecekleri muhtasar beyannamenin Tablo-1 “Matrah ve Vergi Bildirimi” bölümünün (20/e) No.lu satırında (4447 sayılı Kanun’un geçici 18. maddesi kapsamında terkin edilecek tutar) göstereceklerdir. Bu tutar, aynı beyannamenin (19/b) No.lu satırda gösterilen gelir vergisi kesintisi toplamından indirilerek terkin işlemi gerçekleştirilmiş olacaktır.
• Terkin işlemi sonrasında kalan gelir vergisi tutarı, muhtasar beyannamenin (21) No.lu “Terkin Sonrası Kalan Gelir Vergisi Tutarı” satırında gösterilecektir. Bu tutar tahakkuka esas alınacak ve beyannamenin Tablo-2 “Tahakkuka Esas İcmal Cetveli” bölümünün (2) No.lu “Tahakkuk eden” satırına aktarılacaktır.
• Söz konusu geçici 18. madde kapsamında terkine konu edilen tutar, muhtasar beyannamenin (20/e) No.lu satırında gösterilmiş olduğundan, vergi dairesince ayrıca bir terkin işlemi yapılmayacaktır.